به بهانه آزمونهای انتخاب کارشناس رسمی دادگستری ، ویژگیهای فردی و تخصصی کارشناس

به بهانه آزمونهای انتخاب کارشناس'>کارشناس رسمی دادگستری

ویژگیهای فردی و تخصصی کارشناس

به بهانه آزمونهای انتخاب کارشناس رسمی دادگستری ( کانون و مرکز ) آشنایی با ویژگیهای فردی و تخصصی کارشناس از اهمیت زیادی برخوردار می باشد.اگر چه در حال حاضر انتخاب کارشناسان عمدتاً آزمون محور بوده و هر شخصی با داشتن حداقل های اعلامی در زمان ثبت نام و قبولی در آزمون و مراحل گزینش و مصاحبه های مربوطه ، می تواند به کسوت کارشناسی نایل گردد.متاسفانه حسب تجربیات عملی ، نظریات کارشناسی ضعیف ، خلاف واقع و........عمدتاً متعلق به کارشناسانی است که از تجربیات عملی موثر و مفید برخوردار نبوده اند و به لحاظ اعطای کلی صلاحیتها، در عمل خود و دیگران را با مشکلات متعدد مواجه می سازند و گاهی جبران این مشکلات به راحتی امکان پذیر نمی باشد.

مسئولیتهای انتظامی ،حقوقی ،مدنی ،اجتماعی و حتی کیفری حاکم بر فعالیتها و نظریات کارشناسان ایجاب می نماید که داوطلبان ورود به این حیطه قبل از اقدام با آنان آشنا شده و ویژگیهای فردی و تخصصی خود را با این مسئولیتها سنجیده و سپس مبادرت به ورود به این حیطه نمایند.

در کارشناسی رسمی ، قضاوت(حرفه ای) نقش بسیار مهمی دارد بطوری که تمام مراحل کارشناسی (مطالعه پرونده ، برنامه ریزی ،اجرای عملیات و اظهارنظر) با قضاوت همراه است. اگر چه این قضاوت با انواع دیگر قضاوت متفاوت است لیکن با توجه به گسترش و افزایش اهمیت روزافزون این نوع قضاوت ،اقتداء به سخنان بزرگان به شرح زیر،از اهمیت بالایی برخوردار می باشد:

" برای قضاوت میان مردم کسی را انتخاب کن که اورا از همه برتر می دانی ،کسی که موجب دشواری کارها نشود و رفتار خصمان اورا به لجاجت نکشاند ، و بر اشتباه خود پای نفشارد ،و آن گاه که حق را شناخت در بازگشت به آن بخل نورزد،و نفس او به هیچ طمعی نگاه نکند ،وتا همه حقیقت کشف نشود به اندک فهمی اکتفا نکند ،کسی که درنگش در شبهات از همه بیشتر و بیش از همه اهل حجت و دلیل باشد واز مراجعه طرفین دعوا کمتر به ستوه آید و در کشف حقیقت امور از همه بردبار تر و بر روشن شدن حکم از همه قاطع تر باشد . کسی که ستایش اورا سست نکند و ترغیب و تشویق ، او را به جانبی گرایش ندهد".

" به راستی قضاوت اشتباه ،پدر همه گناهان است ".

" از قضاوت کردن دست بکش تا آرامش را تجربه کنی ".

عدالت و تقوا ،دانش و آگاهی او نسبت به احکام و علوم مرتبط با قضاوت ،نیرومندی و استواری شخصیت ، حق جویی و واقع نگری به گونه ای که پس از کشف خطای خود بر آن اصرار نورزد،بی نیازی و پایداری در برابر فریب مال و جاه و شهرت ،دقت و تانی و توقف در شبها ت ، سعه صدر در برابر مردم و مراجعه کنندگان ،خوشنامی و اصالت در میان مردم ، تعابیری است از سخنان فوق .

همچنین "حقوق قاضی را افزون کن و آنقدر به او ببخش که فقر او را برطرف و نیاز او به مردم را کم کند. منزلت اورا نزد خود چنان کن که هیچ کس از خواص تو در آن طمع نورزد تا بدین وسیله قاضی از توطئه آنان نزد تو در امان باشد و او را نزدیک خود بنشان و قضاوت او را امضاء و حکمش را اجرا کن و پشتیبان او باش ." نیز بر استقلال قاضیان تاکید دارد.

بسیاری معتقدند "کارشناسی طریقیت دارد نه موضوعیت "لیکن با پیشرفت علوم و پیچیدگی مسائل مختلف مطروحه در مراجع قضائی، امروزه در بسیاری از موارد ارجاعی به مراجع قضایی تنها در صورت اخذ نظرات کارشناسی ،امکان صدور رای میسر می گردد.

رشته های مختلف کارشناسی وتصویب قوانین در ارتباط با چگونگی کارشناسی و نحوه انتخاب کارشناسان، تاییدی بر اهمیت روزافزون کارشناسی در ختم پرونده های قضایی و کیفری می باشند. بیش از 80سال است که کارشناسان رسمی در محاکم قضایی مختلف مشغول به کار هستند و قضات با استفاده از نظریات کارشناسان رسمی، حکم خود را اعلام می کنند. کارشناس رسمی در مورد هر پرونده براساس قرار صادره به بررسی ابعاد گوناگون آن و انجام انواع تحقیقات لازم می پردازد و با کسب اطلاعات لازم، تمامی ابهامات موجود در پرونده را برای قاضی رفع نموده و در صدور رای به او کمک می کند . بنابراین کارشناس رسمی باید در حوزه کاری اش، فردی متخصص و حرفه ای باشد زیرا نظر کارشناس رسمی در رای صادرشده توسط قاضی در هر پرونده بسیار موثر است.

عرصه کارشناسی ،عرصه استفاده از تجربیات است و نه کسب تجربه لذا داشتن تجربه کاری موثر و مفید در رشته های مربوطه از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. بنظر می رسد درج داشتن حداقل 5 سال سابقه کاری در بدو ورود (ماده 15 ق .ک.ر)به این عرصه ،نمی تواند جوابگوی مسئوولیتهای محوله در پرونده های قضایی باشد و تجدید نظر در این خصوص ضروری است .

کارشناسی رسمی یک شغل نیست بلکه یک تخصص و حرفه است که در موارد لازم در پرونده های قضایی از آن استفاده می شود.فعالیت اصلی و عمده کارشناس رسمی در قوه قضائیه است ولی با توجه روند خصوصی سازی در کشور، بخش هایی مانند قوه مجریه و دستگاه و سازمان های مختلف و اشخاص حقیقی و حقوقی در صورت نیاز می توانند از نظرات این کارشناسان استفاده کنند. بررسی آفت ها و آسیب های اشاره شده توسط معاون اول محترم قوه قضاییه( سال 1395 روز کارشناس) در خصوص نظریات کارشناسی با اختلافات فاحش را می توان در ضعف موجود در انتخاب اولیه با حداقل تجربه لازم در این خصوص دانست .سابقه حداقلی 5ساله در بدو ورود و عدم وجود مبانی مشخص در ارتقاءصلاحیت ها بر مبنای تجارب مستند و مفید در حوزه های کارشناسی نیز از جمله مواردی است که می تواند در ارائه نظریات متفاوت و با اختلاف فاحش موثر باشند .بدیهی است در صورتی که در انتخاب اولیه به سوابق حرفه ای مناسب و مستند در کلیه حوزه های کارشناسی توجه شود بسیاری از مشکلات این حوزه شامل اطاله دادرسی ،ارجاعات متعدد کارشناسی و....برطرف خواهند شد.

برخی ویژگیهای فردی و تخصصی کارشناس:

1- داشتن تجربه بالا (مفید و موثر و مستند)در حوزه تخصصی

2-داشتن توانایی درک مطلب در حوزه تخصصی

3-داشتن توانایی تحلیل مسائل در حوزه تخصصی

4- داشتن توانایی حل مسئله در حوزه تخصصی

5- داشتن توانایی اظهارنظر صحیح در حوزه تخصصی

6- داشتن توانایی پذیرش ریسکهای کارشناسی در حوزه تخصصی

+ نوشته شده در جمعه هفتم مهر ۱۴۰۲ ساعت ۱:۱۴ ق.ظ توسط محمد هادی ححتی  |